بارداری خارج از رحم زمانی است که تخمک بارور شده در رحم کاشته نمی شود و بارداری در مکان نامناسبی رشد می کند. این اغلب در لوله فالوپ اتفاق می افتد، اگرچه می تواند روی تخمدان، یا در اسکار سزارین قبلی یا در سایر قسمت های شکم نیز رخ دهد.
متأسفانه امکان زنده ماندن جنین در بارداری خارج از رحم وجود ندارد و حاملگی به سقط جنین ختم می شود. این یک عارضه بالقوه تهدید کننده زندگی است که در حدود ۱ در ۱۰۰ بارداری رخ می دهد.
عوامل افزایش خطردر بارداری خارج از رحم
بسیاری از زنانی که حاملگی خارج از رحم دارند هیچ فاکتور خطر قبلی ندارند. اما شرایطی وجود دارد که احتمال بارداری خارج از رحم را افزایش می دهد، از جمله:
- درمان های باروری
- عفونت های لگنی گذشته
- لوله های فالوپ آسیب دیده
- جراحی قبلی شکم (مانند سزارین یا کیست تخمدان)
- باردار شدن با استفاده از دستگاه داخل رحمی (IUD)
- سقط جنین قبلی
- سیگار کشیدن
- سن ۴۰ سال به بالا
علائم بارداری خارج از رحم چیست؟
حاملگی خارج رحمی می تواند علائم و نشانه های زیر را ایجاد کند:
- خونریزی نامنظم واژینال (لکه بینی)
- درد شکم
- درد نوک شانه
- ضربان قلب سریع
- سرگیجه یا غش
روش تشخیص حاملگی خارج از رحم
بسیاری از علائم حاملگی خارج از رحم ممکن است به دلایل دیگری نیز باشد، بنابراین قبل از شروع نگرانی با پزشک خود مشورت کنید.
اگر پزشک شما تشخیص دهد که ممکن است حاملگی خارج از رحم داشته باشید، به احتمال زیاد سونوگرافی ترانس واژینال را توصیه می کند. ترکیبی از مثبت بودن تست حاملگی وعدم بارداری کاشته شده در رحم، نشانه ای از بارداری خارج از رحم است.
بنابراین پزشک شما به اندازه گیری سطح هورمون بارداری شما با آزمایش خون ادامه می دهد. اگر حاملگی خارج رحمی دارید، سطح هورمون خون شما معمولاً کمتر از حد طبیعی است و کندتر افزایش می یابد.
درمان بارداری خارج از رحم
حاملگی خارج از رحم باید برای جلوگیری از رشد آن درمان شود. بسته به شرایط شما ۳ گزینه اصلی برای درمان وجود دارد:
- جراحی : اگر جراحی توصیه شود، ممکن است بتوان برشی در لوله فالوپ ایجاد کرد و حاملگی خارج از رحم را برداشت و لوله را سالم نگه داشت. در برخی موارد، پزشک ممکن است نیاز به برداشتن کلی لوله فالوپ داشته باشد.
- دارو: اگر در اوایل بارداری خود هستید و هیچ نشانه ای از خونریزی داخلی وجود ندارد، پزشک ممکن است دارویی به نام متوترکسات را برای متوقف کردن بارداری توصیه کند. این دارو به صورت تزریق انجام می شود که نتیجه آن زمان می برد و ممکن است گاهی نیاز به تزریق یا جراحی بعدی داشته باشد.
- اگر به نظر می رسد که بارداری خارج رحمی شما به خودی خود سقط می شود، ممکن است پزشک به شما پیشنهاد دهد که مدتی صبر کنید و ببینید که به طور طبیعی چه اتفاقی می افتد. در این صورت به احتمال زیاد هیچ دردی احساس نخواهید کرد. اگر پزشک تصمیم گرفت که صبر کنید باید آزمایشات بعدی را انجام دهید تا مطمئن شوید که بارداری به پایان رسیده است.
سوالات متداول بارداری خارج از رحم
- اگرحاملگی خارج از رحم من درمان نشود چه اتفاقی می افتد؟
در یک بارداری طبیعی، رحم با رشد کودک شما رشد می کند. در حاملگی خارج از رحم، لوله فالوپ نمی‌تواند به همان روش رشد کرده و منبسط شود، بنابراین بارداری شما با رشد بیش از حد لوله، خطر کشیدگی بیش از حد لوله را دارد.
این می تواند بسیار دردناک باشد و باعث پارگی یا ترکیدن لوله شود. اگر این اتفاق بیفتد، می تواند باعث خونریزی داخلی جدی شود و حتی ممکن است تهدید کننده زندگی باشد.
- آیا داشتن حاملگی خارج از رحم بر شانس من برای داشتن یک بارداری موفق در آینده تأثیر می گذارد؟
حاملگی خارج از رحم و علل آن ممکن است بر باروری آینده شما تأثیر بگذارد، اما شما هنوز شانس خوبی برای باردار شدن و داشتن یک بارداری موفق دارید.
- آیا ممکن است دوباره بارداری خارج از رحم اتفاق بیفتد؟
اگر قبلا حاملگی خارج از رحم داشته اید، شانس بیشتری برای داشتن یک بارداری دیگر به همی شکل دارید. این ممکن است به این دلیل باشد که علت زمینه ای هنوز وجود دارد یا حاملگی خارج از رحم به لوله فالوپ آسیب رسانده یا زخمی داشته باشد.
- اگر حاملگی خارج از رحم داشته باشم، چه حمایتی برای من وجود دارد؟
حاملگی خارج از رحم نوعی از دست دادن زودهنگام بارداری است. برای زنان و خانواده ها احساس غم و اندوه طبیعی است، بنابراین به یاد داشته باشید که خدمات مشاوره در دسترس است. اگر احساس می کنید به حمایت نیاز دارید، لطفاً با پزشک عمومی خود صحبت کنید. اگر دچار از دست دادن بارداری شوید، می توانید با یک روانشناس مشاوره کنید.
- چه مدت باید برای یک نوزاد دیگر صبر کنم؟
بعد از اینکه سطح هورمون شما به صفر رسید می توانید دوباره با همسرخود رابطه جنسی داشته باشید. اگر جراحی انجام داده اید باید صبر کنید تا درد و خونریزی متوقف شود که معمولاً ۲ تا ۳ هفته طول می کشد.
اگرچه ممکن است به محض آمادگی خود و همسرتان برای بارداری اقدام کنید، اما توصیه می‌شود ۳ ماه پس از عمل جراحی و ۴ ماه پس از درمان پزشکی صبر کنید.
- چه زمانی باید سریعا به پزشک مراجعه کنم ؟
اگر بعد از تشخیص حاملگی خارج رحمی هر یک از علائم زیر را تجربه کردید، باید فوراً به بخش اورژانس بیمارستان مراجعه کنید:
- درد شدید شکم
- درد نوک شانه
- خونریزی شدید
- سرگیجه یا غش